Sağlıklı yaşam

Nereden aklıma geldiyse, sağlıklı yaşam nedir diye düşünmeye başladığımı fark ettim. Bir süre sonra kendimi onlarca akademik makalenin içinde buldum. Halk diliyle ifade edilen inanış, bakış açısı, sabit fikir, önyargı ya da düşünce sanılan yanlış yönlendirmelerden genelde çekinirim. Bu nedenle bir soru aklıma geldiğinde, bilimsel perspektifte araştırmayı tercih ederim. Neyse, lafı fazla uzatmadan sağlıklı yaşam konusundaki araştırma sonuçlarını paylaşmaya çalışayım.

Bedensel ve psikolojik (zihinsel) sağlık olarak iki bölüme ayrılmış olan konu ortak olarak hormonel bir temele bağlanıyor. Nasıl bir yaşam şeklini benimsediğimizden önce, genetik olarak ne kadar sağlıklı olduğumuz ön plana çıkıyor. Daha sonra ise, ya da paralel olarak diyelim; beslenme ve yaşama şeklimiz sağlımızı belirlemede önemli rol oynuyor. Demek ki yarısı elimizde fakat diğer yarısı elimizde olmayan nedenlere bağlı olan bir duruma vurgu yapıyor.

Gen tablomuz için bugünün teknolojisiyle yapabileceğimiz bir şey olmadığı için, elimizde kalan diğer yarısı üzerinde düşünebiliriz. Sıkıcı olmamak adına çok fazla detaya girmeden, elde ettiğim sonuçları özetlemeye çalışayım. Detaylarını okumak isterseniz, aşağıda vereceğim linklerden takip edebilirsiniz.

Beslenme alışkanlıkları kadar soluduğumuz hava, bulunduğumuz şartlar (binalar-şehir yaşamı, trafik, ses, güneş ışını) sağlığımız üzerinde etkin parametreler arasında sayılıyor. Vejeteryan birinin ya da Akdeniz mutfağı ile beslenen bireylerin, Hint ya da Çin mutfağı ile beslenen diğer bireylerden daha sağlıklı olduğunu gösteren bir kanıta ulaşılmış değil. Buradan benim edindiğim veri şöyle : göbeklenmenizi ya da bedeninizin çeşitli yerlerinde gözle görülür yağlanmaya neden olmayacak miktarda fakat dilediğiniz bir mutfağı ya da çeşitli mutfakları tercih ederek beslenebilirsiniz.

Sportif aktivite faydalı olduğu kadar zararlar da içeriyor. Kalp sağlığınız için hafif ve mümkünse düzenli egzersiz yapmak kilit noktası. Düzensiz ve uzun süreli sportif aktivitenin sağlık açısından eklemleriniz, beden su-tuz dengeniz, kalp kasınız vs üzerinde zararları olduğu açıkça görülüyor. Beden ani değişimlere sağlıklı yanıt üretemiyor; yalnızca hayatta kalma moduna geçiyor.

Bedensel egzersiz sağlıklı olabilmenin bir noktası fakat yeterli değil. Bunun yanında mutlaka üzerinizde biriken statik elektriksel yapının, beynin dinlendirilmesi ile dengeye getirilmesi gerekiyor. Gündelik yaşam içinde yüksek frekansta çalışan beynimizin, gün sonunda 15-30 dak. meditasyon (bir dine bağlı bireyler için ibadet) ile dinlendirilmesi sağlıklı olmanın diğer yönü.

Erkekler ortalama 40-59 yaşları arasında en sağlıklı, aktif dönemlerini yaşarken, kadınlar 30-46 yaşları arasında en sağlıklı, aktif dönemlerini yaşıyorlar. Tıbbi anlamda erkek 60 yaşından itibaren ve kadınlar 52-56 yaşları arasında yaşlı kabul edilmeye başlanıyor. Cinsel yaşamları dahil olmak üzere tüm bedensel ve zihinsel aktivitelerde yavaşlamalar gözlenmeye başlıyor. Anımsama-hafıza sorunları da yine bu yaşlarda görülen diğer problemler arasında. Az miktarda stres birey üzerinde olumlu etkiler bırakırken, erken yaşlarda yoğun stres altında yaşamış olan bireylerin yaşlılık dönemlerinde daha fazla sağlık sorunları yaşadıkları tespit edilmiş.

Sigara akciğerler üzerinde hasar bırakırken, alkol tüketimi beyin hücrelerini hedef alarak öldürüyor. Kansere yakalanma riskini de arttıran parametreler arasında. Sağlıklı kabul edilebilecek sigara tüketim seviyesi mevcut değil ancak günde 100-200ml kırmızı şarap antioksidant ve HDL-LDL seviyelerinde azalmaya neden olduğu için kalp sağlığınız için faydalı. Kimyasal detay ve bedensel sonuçları analiz edildiğinde 100-200ml kırmızı şarap dışında sağlımıza yarar sağlayan herhangi başka bir alkol bileşiği mevcut değil. Diğer türlerin tüketilmesi göbek-bel-kalp kası-karaciğer çevresinde kalıcı yağlanma olarak birikim göstermesi ve karaciğer üzerinde toksik etkilere neden olması bakımından tercih nedeni kategorisine giremiyor.

Özet olarak, az yemek, hafif ve düzenli egzersiz, akşamları beyinsel dinlenme, az stess, sakin ve düzenli bir yaşamı sağlıklı olmanın anahtarları olarak tarif edebiliriz. Bu arada müziksiz kalmayın ve doğada kuş seslerini dinlediğiniz zamanlarınızı mümkün olduğunca arttırmaya çalısın derim.

Ref:

Diseases and Conditions Heart disease
http://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/heart-disease/in-depth/red-wine/art-20048281

Sexual Function in Elderly Women: A Review of Current Literaturehttp://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3349920/

Sexual activity and perceived health among Finnish middle-aged womenhttp://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC1513197/

Health
https://en.wikipedia.org/wiki/Health

Health effects of wine
https://en.wikipedia.org/wiki/Health_effects_of_wine

It's All About the Genes: Wine Flavor
http://www.cornell.edu/video/genes-wine-flavor

Effect of Winemaking on the Composition of Red Wine as a Source of Polyphenols for Anti-Infective Biomaterials

http://www.mdpi.com/1996-1944/9/5/316/htm

Years of Healthy Life
http://198.246.124.22/nchs/data/statnt/statnt07.pdf

Reducing Risks to Health, Promoting Healthy Life
http://jama.jamanetwork.com/article.aspx?articleid=195444

Mechanism of the Protective Effects of Wine Intake on Cardiovascular Disease
http://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-319-24514-0_11

The red wine hypothesis: from concepts to protective signalling molecules Lionel H. Opie* and Sandrine Lecour
http://eurheartj.oxfordjournals.org/content/ehj/28/14/1683.full.pdf

Ev Hanımı ve Çalışan Kadınların Obezite Prevalansı ve Sağlıklı Yaşam Biçimi Davranışlarının Değerlendirilmesi
http://tip.fusabil.org/pdf/pdf_FUSABIL_529.pdf

Kadın ve Erkek Genç Erişkinler Arasında Fiziksel Aktivite ve Yaşam Kalitesi Farklılıklarının Araştırılması
http://dergipark.ulakbim.gov.tr/kocatepetip/article/download/5000117740/5000109226

Kadın ve Erkek Yaşlı Bireylerde Depresyonun Sağlıkla İlgili Yaşam Kalitesi ve Yaşam Memnuniyeti Üzerine Etkisi
http://tip.fusabil.org/pdf/pdf_FUSABIL_755.pdf